Mini Mini Minimal : 12k

Aşağıda Trendsetter dergisinin Nisan 2006 tarihli sayısında yeralan ve 30 Ocak 2012 akşamı www.radyobabylon.com adresindeki haftalık Nota Bene programında özel bir setle andığımız ( programın soundcloud versiyonu da buradadır : http://soundcloud.com/fasitdaire/nota-bene-by-fasitdaire-vol-58 ) New York çıkışlı 12k etiketine ilişkin bir değerlendirme yazısı bulunmaktadır...Buyrunuz

Noize sayfalarında sizlere daha önceden Almanya’da yerleşik iki elektronik müzik etiketinin kısa tanıtımlarını yapmıştık. Staubgold ve Tomlab firmalarından sonra bu kez de kıta Avrupasını terkedip okyanus ötesine, Amerika’ya uzanıyoruz. Minimal elektronik müziğin dijitalizmle iç içe geçtiği ve müzik dışındaki birçok farklı disiplinle dirsek temasında bulunduğu karma bir alanın en önemli temsilcilerinden biri olan New York / Brooklyn’de yerleşik 12k etiketi bu ayın Noize sayfalarındaki konuğumuz.

12k etiketinin kuruluşu yaklaşık 10 yıl öncesine, 1997 yılına dek gidiyor. 12k elektronik müzik ana çatısı altındaki birincil misyonunu “sentetik mikroskopik ses dizaynları ve estetik minimalist kompozisyonlar üretmek” olarak tanımlıyor. Etiketin kurucusu 1971 doğumlu Taylor Deupree’nin müzikal profilini ses / grafik sanatçısı (sound artist, graphic designer) ve fotoğrafçı kimliklerinin biraz daha ötesine genişlettiğimizde iç dizayn, mimari ve plastik sanatlar gibi ikincil bir halkayı daha içerdiğini görüyoruz.

1997 yılının ilk gününde resmi olarak 12k etiketini kurduktan kısa bir süre sonra, 2000 yılının eylül ayında deneysel elektronik müziğin önemli isimlerinden Richard Chartier ile birlikte bir alt kol niteliğinde olan LINE (LINE ağırlıklı olarak ultra-minimal ses kurgularının yeraldığı, dijital ses üretimlerinin ses / sessizlik ve dinleme eyleminin estetik / sanatsal yorumlarıyla çevrelendiği çalışmalara ev sahipliği yapıyor) etiketinin altına imza atan Deupree, 2000’li yıllarda da müzikal iş kollarını zenginleştirmeye devam etti. Önce 2002 yılının başında dünyanın çeşitli yerlerinden önemli minimal / deneysel elektronik müzik sanatçılarının süresiz olarak internet üzerinden indirilebilir mp3 formatlı parçalarını sunan “term.”, bunun arkasında da 2003 yılının sonlarında “ana akım dışı japon popu” olarak nitelendirilen çalışmaların sunulduğu “Happy” (Happy, Taylor Deupree’nin aslında Japonya dışında pek de tanınmayan Japon pop müziğinin daha deneysel uzantılarına duyduğu ilginin bir yansıması) geldi. Dolayısıyla Taylor Deupree bir yandan bu dört farklı kulvarın müzikal rotalarını belirliyor, bir yandan da kendi prodüksiyonlarını (hem kendi etiketinden hem de başka – Ritornell/Mille Plateaux, Raster Noton (Almanya), Sub Rosa (Belçika), Fallt (İrlanda), Audio.NL (Hollanda), Spekk (Japonya) gibi – etiketlerden ) yayınlamaya devam ediyor. Geride kalan 10 yıllık süreç içerisinde Deupree’nin aynı zamanda Instinct Records, Caipirinha Music, Plastic City (Amerika), Disko B (Almanya) ve Dum (Finlandiya) gibi etiketlerle de çalışmalar gerçekleştirdiğini görüyoruz.

1999 yılının ocak ayında Deupree New York’lu Caipirinha Music için “Mikroskopik Ses” adını verdiği bir toplama albüm hazırladı. Bu albümde Kim Cascone, Alva Noto, Ryoji İkeda, Thomas Brinkmann, Produkt/Komet (Frank Bretschneider), Digital (Wolfgang Voigt) ve Goem gibi önemli isimleri biraraya getirerek de dikkat çekti. 12k’nın kurulmasından önceki dönemde ise Deupree’yi özellikle Savvas Ysatis ile birlikte gerçekleştirdikleri “Futique” projesinde ( Luv Luv albümlerinin altını kişisel tavsiyem olarak çiziyorum ) aktif olarak görüyoruz.

Merceğimizi Deupree’den biraz uzaklaştırıp 12k etiketi üzerinden odaklandırdığımızda, bir anlamda Deupree’nin kendi kişisel müzikal serüveni için kullandığı bazı ifadeleri 12k’nın müzikal misyonunu da netleştiren tanımlamalar olarak görmek mümkün: “Zaman içinde yaptığım işleri gözden geçirdiğimde aslında dijitalizm, grafik ve fotoğrafın hem birbirlerini tetiklediklerini hem de bütünlediklerini gördüm. Bunların her biri zaman içinde farklı roller üstlenerek yaptığım müziğe yansıdılar. Olabildiğince müzik dışı malzemelerin ve bakış açılarının ürettiğim müziğin içinde yer almasına ya da ona ilham vermesine çalıştım.” Örneğin 12k ve alt kollarından yayınlanan her bir çalışma hem kullanılan malzeme ve kapak tasarımı, hem de kapak fotoğrafları açısından belirli bir estetik bütünlük içeriyor. Minimal, doğal, zamandan bağımsız ve basit formlar çerçevesinde kendini bulan bu anlayış 12k etiketini taşıyan her bir çalışma için şaşmaz bir parola / kılavuz niteliğinde.

12k kataloğuna kısaca baktığımızda gerçekten derinden etkilenmemek pek mümkün değil: Kenneth Kirschner, Christopher Willits, Sogar, Doron Sadja, Steinbrüchel, Motion, Frank Bretschneider, Goem, O/r, Ghislian Poirier, Shuttle 358, Minamo, Fourcolor, Antti Rannisto, Sawako ve Sebastian Roux bu isimler arasından ilk dikkat çekenler. Dijital ses işlemlerini bir anlamda sonu olmayan bir havuz olarak değerlendirdiğimizde, 12k etiketinde yer bulan çalışmaların zaman içinde çekilen anlık fotoğrafların farklı dijital parametrelerin süzgecinden geçen bir yansıması olarak değerlendirmek mümkün. Bir his, duygu ya da noktadan hareketle şekillenen ve kendine ait bir alanda formlaşan, ama nasıl yorumlanması gerektiği ile ilgili net ipuçları içermeyip; bunu dinleyiciyi bir görev olarak aktaran bir bakış açısından bahsediyouz. Devam eden döngüler zihnimizin kıvrımlarında deşifre olurken hissedilen yeni tatlar, dinleyici olarak üstlenilen bu aktif rolün en belirgin repliği aslında. Belki de sırf bu yüzden 12k müziğinin içine girmek için Eno’nun “ambient music” tanımının tam aksine sesi işleyen bir düzeneğin arka planı olmaktan çıkarıp, yeni hayal ve düşüncelerin kurgulandığı zamansız bir boyutun çerçevesini belirleyici unsur olarak görmek gerekiyor. Sadece ses üretimini değil, elimizde tuttuğumuz CD’lerin malzemesinden kapak tasarım ve fotoğraflarına varıncaya dek sanatsal bir estetik üretim izleğinde eserler yayınlayan 12k’yı izlemeye devam.

12K ALBÜM TAVSİYELERİ
1-Frank Bretschneider / Looping I – VI (And Other Assorted Love Songs)
2-Sogar / Basal
3-Taylor Deupree / Stil
4-Ghislian Poirier / Il N’ya Pas De Sud
5-Antti Rannsito / Aaniesineita

LINE
1-Richard Chartier / Set Or Performance
2-Steinbrüchel / Circa
3-Steve Roden / Air Forms

4-Vend / Wiel
5-Bernhard Günter / Monochrome White – Polychrome W/ Neon Nails

********************************************************

5-6 yıl kadar önce böyle anlatmaya çalışmışız 12k etiketini. Bu bağımsız ses bugün hala minimal ve deneysel kulvarda oldukça kallavi işlere imza atmaya devam ediyor. Bu eski yazının içeriğini biraz güncellemek adına gelin minik bir ek yapalım ve birkaç video ile 12k'dan albüm çıkaran bazı isimlerin çalışmalarına bir göz kırpalım...